Advies
Heb ik een vergunning nodig voor een tuinhuis?
8 minuten
22 maart 2023
Wanneer je het perfecte tuinhuis hebt gevonden en in je tuin gaat bouwen, is het belangrijk om aan een aantal zaken te denken. Waar komt het tuinhuis te staan, welke fundering ga ik aanleggen en wil ik nutsvoorzieningen in het tuinhuis aanbrengen? Dit zijn allemaal vragen om voor jezelf te beantwoorden voordat je begint met de opbouw van jouw tuinhuis. Ook de vraag ‘heb ik een vergunning nodig voor een tuinhuis?’ schiet mogelijk door je hoofd. Wij, van Azalp, leggen je graag uit wanneer je een vergunning nodig hebt voor een tuinhuis en vooral wanneer niet. In de meeste gevallen heb je namelijk geen vergunning nodig. Lees hieronder meer en ga voorbereid aan de slag met de opbouw van jouw tuinhuis!
- Wat is een vergunning en waarom heb ik deze misschien nodig?
- Een tuinhuis vergunningsvrij plaatsen in Nederland
- Mijn huis is een beschermde woning of monument. Heb ik een vergunning nodig voor een tuinhuis?
- Een tuinhuis in de volkstuin vergunningsvrij bouwen
- Een tuinhuis vergunningsvrij plaatsen in België
- Controleer altijd of je een vergunning nodig hebt voor jouw tuinhuis
- Houd rekening met de buren
Wat is een vergunning en waarom heb ik deze misschien nodig?
Om te begrijpen of je een vergunning nodig hebt, is het ook handig om te weten wat een vergunning is en waarom je deze in sommige gevallen moet aanvragen voor de bouw van een tuinhuis. Een vergunning is een officiële toestemming van een autoriteit (bijvoorbeeld de Gemeente of Provincie) om bepaalde activiteiten te mogen ondernemen. Dit kan zijn het plaatsen van een tuinhuis, maar ook bijvoorbeeld het verkopen van producten, verbouwen van je huis of het organiseren van evenementen. Het plaatsen van een tuinhuis in je tuin valt sinds 2010 onder de Omgevingswet. Wanneer blijkt dat je een vergunning moet aanvragen, vraag je dus een omgevingsvergunning aan.
Voor activiteiten als het bouwen van een tuinhuis zijn er regels opgesteld waar je aan moet voldoen om toch vergunningsvrij te kunnen bouwen. Als je niet aan één van die regels voldoet, moet je een vergunning aanvragen. Dit geldt voor zowel Nederland als België, maar de regels verschillen wel per land. In België geldt ook een meldingsplicht, welke in Nederland niet van toepassing is. In deze blog lees je per land de verschillende regels voor het vergunningsvrij bouwen van jouw tuinhuis.
Een tuinhuis vergunningsvrij plaatsen in Nederland
Zoals gezegd zijn er een aantal regels opgesteld waaraan jij en jouw tuinhuis moeten voldoen om deze volledig vergunningsvrij te kunnen plaatsen. In Nederland zijn dat de volgende regels:
- Het tuinhuis wordt op het achtererfgebied geplaatst;
- Het tuinhuis is niet groter dan 50% van je tuinoppervlakte;
- Het tuinhuis is niet hoger dan 3 meter;
- Het tuinhuis heeft geen verblijfsfunctie;
- Het tuinhuis heeft geen verdiepingen.
Over het algemeen voldoende meeste tuinhuizen aan deze standaardregels. Het achtererf is grotendeels gelijk aan je achtertuin. Dit gebied begint op 1 meter achter de voorgevel van jouw woonhuis. Er zijn echter uitzonderingen als je bijvoorbeeld een hoekhuis hebt. Het achtererfgebied is namelijk anders wanneer je tuin aan een openbaar toegankelijk gebiedt grenst. Controleer dus altijd goed wat het achtererfgebied van jouw huis is, zodat je ook hier aan de regels voldoet.
Heb je een tuin die kleiner of gelijk aan 100 m² is? Dan mag je niet meer dan 50% hiervan bebouwen met zogenaamde bijgebouwen, zoals een tuinhuis, overkapping en carport. Is jouw perceel groter dan 100 m² en kleiner of gelijk aan 300 m² dan mag je deze 50% bebouwen én 20% van de oppervlakte dat groter is dan 100 m² en kleiner of gelijk aan 300 m².
Het achtererfgebied heeft een zogenaamde 2,5 meter zone. Dit is 2,5 meter vanaf de achtergevel gemeten. Binnen deze zone mag je maximaal 4 meter hoog bouwen, maar niet hoger dan 30 cm boven de vloer van de eerste verdieping. Buiten deze zone mag je maximaal 3 meter hoog bouwen. Een tuinhuis wordt vaak achter in de tuin geplaatst (buiten de 2,5 meter zone), waardoor automatisch de maximale hoogte van 3 meter geldt als je jouw tuinhuis vergunningsvrij wilt bouwen. Wil je een hoger tuinhuis plaatsen? Dan moet je een vergunning aanvragen.
Mijn huis is een beschermde woning of monument. Heb ik een vergunning nodig voor een tuinhuis?
Het antwoord op deze vraag is altijd ‘ja’. Beschermde woningen of monumenten hebben een erg uitgebreid bestemmingsplan waarin gedetailleerd wordt beschreven wat er met dat kavel mag gebeuren en wat niet. De lijst met de verboden dingen is bij zulk soort woning vaak langer, waardoor je al snel een vergunning moet aanvragen om een bijgebouw te mogen plaatsen.
Jouw woning is niet voor niets een beschermde woning of een (rijks)monument, dus de autoriteit wilt erop toezien wat ermee gebeurt. Een vergunning kan dan bijvoorbeeld worden verleend als het tuinhuis van bepaalde materialen is gemaakt die passen bij de stijl van het monument of het ontwerp niet te veel opvalt en past bij de omgeving.
Controleer altijd bij jouw gemeente wat de regels zijn voor het plaatsen van bijgebouwen bij jouw beschermde of monumentale woning. Let ook op dat je niet zomaar ieder bestaand bijgebouw, zoals een oude varkensschuur, mag verbouwen. De schuur staat immers op het perceel van het beschermde of monumentale pand en dus mag je niet altijd vergunningsvrij bouwen.
Een tuinhuis in de volkstuin vergunningsvrij bouwen
Wanneer je de trotse eigenaar bent van een volkstuin breng je hier natuurlijk veel tijd door om de bloemen, planten en gewassen goed te verzorgen. Het is dan al snel het geval dat je tuingereedschap nodig hebt of dat na een drukke dag eventjes wilt genieten van de groene omgeving. Mogelijk wil je dus een tuinhuis in de volkstuin of stadstuin plaatsen. De vraag is: kun je deze vergunningsvrij plaatsen?
Over het algemeen gelden in een volkstuin dezelfde regels als in een gewone achtertuin: je mag niet hoger dan 3 meter bouwen, het tuinhuis mag niet groter zijn dan 30 m² en je mag er niet permanent in wonen of overnachten. Een volkstuin is vaak eigendom van de gemeente, maar gemeenten besteden het beheer van de volkstuin vaak uit aan verenigingen. Het is mogelijk dat voor jouw volkstuin andere regels gelden, dus het is belangrijk om vóór de aankoop van het tuinhuis de regels te controleren. Raadpleeg het bestuurd van de vereniging en ga na wat de regels zijn voor jouw volkstuin. Zo weet je straks zeker of je jouw tuinhuis vergunningsvrij mag plaatsen in de volkstuin!
Een tuinhuis vergunningsvrij plaatsen in België
Niet alleen in Nederland, maar ook in België zijn er een aantal regels waar je aan moet voldoen om een tuinhuis vergunningsvrij te kunnen plaatsen. Hieronder zijn deze regels opgesomd:
- Het tuinhuis mag niet hoger zijn dan 3,5 meter;
- Het tuinhuis is, samen met andere bijgebouwen, niet groter dan 40 m²;
- Het tuinhuis staat binnen een straal van 30 meter vanaf jouw woonhuis;
- Het tuinhuis staat minimaal 3 meter vanaf de perceelgrens aan de zijkant;
- Het tuinhuis staat minimaal 1 meter vanaf de perceelgrens aan de achterkant.
Wanneer het tuinhuis niet aan een van deze regels voldoet, moet je een vergunning aanvragen. Ook als je het tuinhuis in een ruimtelijk kwetsbaar gebied (zoals een bos of natuurgebied) wilt plaatsen, je in een oeverzone woont of als het tuinhuis een woonfunctie moet hebben, moet je een vergunning aanvragen.
In België geldt, in tegenstelling tot Nederland, dat je een meldingsplicht hebt als je een bijgebouw zoals een tuinhuis gaat plaatsen. Zolang de oppervlakte, samen met andere bijgebouwen, maximaal 40 vierkante meter is, geldt de meldingsplicht. Controleer dit echter altijd bij je gemeente.
Controleer altijd of je een vergunning nodig hebt voor jouw tuinhuis
De regels om jouw tuinhuis vergunningsvrij te kunnen bouwen die we in deze blog besproken hebben, zijn opgesteld voor alle gemeenten en tuinen in Nederland, maar er gelden altijd uitzonderingen. Mogelijk gelden er voor jouw gemeente of voor jouw woning andere regels dan de algemene regels om vergunningsvrij te kunnen bouwen. Wij raden je daarom aan om te allen tijde bij jouw eigen gemeente te controleren of je het tuinhuis daadwerkelijk vergunningsvrij kunt bouwen.
Wat je ook kunt doen is je te oriënteren en in te lezen op de website van Rijksoverheid over de ins en outs van het aanvragen van een vergunning voor jouw tuinhuis. De handige tool de vergunningscheck kan je ook helpen om te bepalen of je al dan niet vergunningsvrij kunt bouwen.
Houd rekening met de buren
Mag je volgens de wet jouw tuinhuis vergunningsvrij bouwen? Gefeliciteerd! Dan komt de realisatie van jouw droomtuinhuis steeds dichterbij. Houd hierbij wel rekening met je buren. Ga voordat je begint met de opbouw in gesprek met je buren om uit te leggen wat je gaat doen en wat de plannen zijn. Je hoeft geen toestemming aan je buren te vragen, maar het is wel zo netjes en fijn als jij hen meeneemt in jouw plannen. Mogelijk voorkom je hier eventuele burenruzies en langslepende juridische trajecten mee.
Plaats het tuinhuis dan ook niet op de erfgrens, maar altijd op jouw eigen perceel. Als je jouw tuinhuis op de erfgrens wilt plaatsen, geldt daarbij ook de maximale hoogte van 2 meter. Dit is geen ideale hoogte, omdat je dan niet gemakkelijk in en uit het tuinhuis kunt lopen. Houd dus ook rekening met de omgeving. Dan kun jij straks heerlijk genieten van jouw tuinhuis in je tuin!
Geschreven door:
Azalp